5 juli 2024
Wim Hazeu overleden
Op 2 juli is schrijver, biograaf en uitgever Wim Hazeu overleden. Een bericht dat ons raakt, sinds ruim tien jaar schreef Wim columns voor ons tijdschrift, waarin hij vertelde over zijn rijke ervaring in de wereld van het boek en zijn contacten met schrijvers.
Wim Hazeu (1940) schreef zelf drie dichtbundels en vier romans. Daarnaast was hij uitgever bij onder andere De Fontein en De Prom. Zijn grootste bekendheid dankt hij waarschijnlijk aan de biografieën die hij publiceerde van onder anderen Gerrit Achterberg, J.J. Slauerhoff, S. Vestdijk en Lucebert. In de zomerspecial Boek & Lezer vertelde hij in zijn column dat hij regelmatig de vraag kreeg waarom hij geen biografie van een vrouw schreef. Zijn antwoord: ‘In bijna al mijn biografieën speelt een vrouw een grote rol. Zeker geen bijrol. Zie Cathrien, die zich opofferde voor de dichter Achterberg. Zie de twee inspirerende vrouwen van Marten Toonder: Phiny Dick en nadat deze was overleden: Tera de Marez Oyens. In de Vestdijkbiografie is een van de rode lijnen Simons liefdesrelatie met de schrijfster Henriëtte van Eyk. De rol van geliefde Tony is in de Lucebertbiografie niet gering. […] Heel belangrijk is de aandacht die ik gaf aan de danseres Darja Collin, de geliefde van Slauerhoff. Ik kan wel zeggen dat ik van Darja een minibiografie schreef, over de periode vanaf haar geboorte tot aan de dood van Slauerhoff.’
Zijn laatste project was een biografische schets van een vrouw: schilderes Frieda Hunziker (1908-1966). Deze zomer zijn bij kunsthandel Simonis & Buunk tientallen schilderijen van haar te zien en uitgeverij Waanders publiceerde deze week het boek Frieda Hunziker : een vitale wereld in kleur en vorm, waarvoor Hazeu een biografisch verhaal schreef over de kunstenaar.
Een selectie uit de columns die Wim voor Boekenpost schreef, verscheen, samen met bijdragen van mede-columnisten Rob van Vuure en Wim Huijser, recent onder de titel TeBoekGesteld bij uitgeverij Kontrast.
27 juni 2024
Constantijn Huygens-prijs voor Tomas Lieske
Voor ‘zijn gehele oeuvre, dat bestaat uit romans, verhalen, gedichten en essays waarin de taal fonkelt, de nieuwsgierigheid bloeit en de verbeelding wordt gevierd’ ontvangt Tomas Lieske (1943) dit jaar de Constantijn Huygens-prijs. Dat is gisteravond bekendgemaakt in het radioprogramma Kunststof.
In het persbericht over de bekroning meldt de jury onder andere over het oeuvre van Lieske: ‘Uit zijn werk spreekt een aanhoudende fascinatie voor grenzen en overgangsgebieden. Tussen verleden en heden, kennis en verbeelding, goed en kwaad bevindt zich een dun vlies. Veel van zijn personages – vaak verloren, verweesde en beschadigde kinderen – gebruiken hun levendige verbeelding om een tekort te compenseren. De romans en gedichten van Lieske roepen dan ook werelden op waarin wat bestaat niet belangrijker is dan wat niet bestaat.’
Sinds zijn debuut in 1987 met de dichtbundel De ijsgeneraals publiceerde Lieske romans, verhalenbundels, poëzie en essays waarvoor hij onder andere bekroond werd met de VSB Poëzieprijs (voor de bundel Hoe je geliefde te herkennen, 2006) en de Libris Literatuur Prijs (voor de roman Franklin, 2000). Zijn meest recente roman, Niets dat hier hemelt (2023), werd bekroond met de F. Bordewijk-prijs. In Boekenpost 191 publiceerden we leesclubtips bij dit boek. Ter gelegenheid van zijn tachtigste verjaardag verscheen in 2023 onder de titel Brandende kevers – 154 gedichten een keuze uit zijn poëzie.
Uitgeverij Querido kondigt voor oktober een nieuwe roman van Lieske aan, getiteld Wij van de Ripetta, waarin in het Rome van 1600 de schilder Caravaggio en William Shakespeare elkaar ontmoeten.
19 juni 2024
Jan Cremer overleden
Uitgeverij De Bezige Bij meldde dat schrijver en schilder Jan Cremer op de ochtend van 19 juni op 84-jarige leeftijd is overleden. Zijn grootste bekendheid verwierf hij al bij publicatie van zijn debuut, de ‘autobiografische schelmenroman’ Ik Jan Cremer uit 1964. Nadien publiceerde hij nog circa twintig boeken en maakte naam als beeldend kunstenaar. De uitvaart vindt plaats in besloten kring.
31 mei 2024
Willem van Toorn overleden
Op 31 mei overleed onverwacht Willem van Toorn, na een korte ziekenhuisopname. Hij overleed enkele dagen voor de honderdste sterfdag van Kafka (3 juni), een van zijn geliefde auteurs, wereldwijd herdacht wordt. Er waren net twee boeken van Van Toorn verschenen over Kafka en zijn werk: Kafka voor beginners en een vertaling van Kafka’s brieven onder de titel Ik moet u zo ontzettend veel schrijven.
Willem van Toorn werd in 1935 geboren in Amsterdam als zoon van een kleermaker. In het gezin werd, zo vertelde hij eens in een interview, ‘op een heel simpele manier veel gelezen’. Als jongen van 10 begon hij ‘versjes’ te schrijven. De vakanties bracht hij meestal door bij familie in de Betuwe, waardoor hij zeer aan het rivierengebied gehecht raakte.
Van Toorn werkte korte tijd als chemisch analist, daarna onder andere nog als onderwijzer en redacteur. Eind jaren vijftig werden in Maatstaf zijn eerste gedichten gepubliceerd. Zijn eerste boek, de novelle De explosie, lag in 1959 in de boekhandel. Zijn eerste roman, De toeschouwers (1963), leverde ongewenste publiciteit op. Inwoners van Dwingeloo, waar de auteur gewerkt had als leraar, meenden zich te herkennen in het verhaal over Oscar Lee die als onderwijzer van buitenaf in een bekrompen dorp terechtkomt. Een artikel in De Telegraaf leidde tot een rel.
Maar sinds dat rumoer bouwde van Toorn gestadig aan een oeuvre van romans, verhalen en gedichten dat door een vrij kleine maar trouwe groep lezers genoten werd. De in het prozawerk terugkerende hoofdfiguren Erik Leeman en Walter Berg waren daarin constante factoren. Met de publicatie van de roman Een leeg landschap (1988) die voor de AKO-prijs werd genomineerd, kwam aan dat publiceren in betrekkelijke stilte een eind. In deze roman gaf Van Toorn uiting aan zijn bezorgdheid over de aantasting van het landschap, het verlies van waarden, de verloedering van de grote steden. Het kwam hem op verwijten als ‘doemdenker’ en ‘cultuurpessimist’ te staan.
Zijn zorg om het verlies van landschap en natuurschoon, onder andere merkbaar in Een leeg landschap, maakte Willem van Toorn tot een woordvoerder van de Stichting Red het Rivierlandschap die pleitte voor verantwoorde dijkaanleg in het rivierengebied. Ook de cyclus ‘De Waal’ in zijn bundel Dooltuin (1995) kan gezien worden als een pleidooi voor het rivierlandschap. De teksten gaan vergezeld van litho’s van Willem den Ouden, medestrijder voor het behoud van het gebied.
Een ode aan het rivierengebied is de roman De rivier (1999). Hierin vertelt Van Toorn afwisselend over zijn jeugd, waarbij met name de oorlogsjaren in Amsterdam een grote rol spelen, en over de periode, 50 jaar later, dat hij tot zijn eigen verbazing een belangrijke rol gaat spelen in de discussie rond de dijkverzwaring in het rivierengebied. Zijn verzet tegen dijkverzwaring zonder oog voor het landschap is geen uiting van nostalgie, stelt hij in De rivier. Het gaat om meer: ’Wie het verleden uitwist, kan niet zinvol nadenken over de toekomst.’ Zoals hij het verdwenen landschap van het rivierengebied voor de vergetelheid behoedt door het in woorden te vatten, doet Van Toorn dat ook met zijn ouders aan wie de roman is opgedragen.
In 1998 verscheen de essaybundel met de sprekende titel Leesbaar landschap. Hierin bundelde Van Toorn enkele eerder gepubliceerde stukken waarin hij pleit voor behoud van wat waardevol is. ‘Een mens is opgebouwd uit verleden.’ Ook het essay Projekt Nederland (2007), een oproep tot een openbaar debat over de (open) ruimte in Nederland, getuigt van zijn betrokkenheid bij behoud en inrichting van het landschap. In 2010 kreeg hij de Groeneveldprijs van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit voor zijn bijdrage aan het debat over de groene ruimte.
Met de roman Het verhaal van een middag (1994) behoorde Van Toorn in 1995 tot de zes genomineerden voor de Libris Literatuur Prijs. De Britse journalist Henry Vettore gaat terug naar Italië waar hij tijdens de Tweede Wereldoorlog enkele jaren noodgedwongen verbleef in een villa aan de rivier. Over deze tijd heeft hij ooit een boek geschreven. Hij ontmoet Silvana, een vrouw die beweert zijn boek gelezen te hebben. Met name op wat er op één speciale middag gebeurde, werpt zij een heel ander licht. Het verhaal van een middag is een subtiele roman over herinneren, de charme van het Italiaanse landleven en het verlies van waarden in de moderne tijd.
‘Als dat motortje van de poëzie loopt denk ik niet aan proza. Poëzie is de meest geconcentreerde manier van schrijven.’ Willem van Toorns eerste dichtbundel, Terug in het dorp, verscheen in 1960. In latere bundels zoals Kijkdoos (1962) en Een kraai bij Siena (1979) en in de met literaire prijzen bekroonde titels Het landleven (1982) en Eiland (1991) ontwikkelde hij zich tot de dichter die (aldus Ad Zuiderent in Trouw) ‘een stem op kamervolume’ laat horen. Veel gedichten gaan over het dichten zelf, of over kunstwerken (schilderijen, foto’s) die, zoals een gedicht dat ook kan doen, iets of iemand vereeuwigen of vastleggen. Ter gelegenheid van zijn 65ste verjaardag verscheen in 2001 de verzamelbundel Gedichten 1960-1997. In 2002 las hij tijdens de Nationale Herdenking op 4 mei in de Nieuwe Kerk in Amsterdam het gedicht ‘Stad’. Recentere bundels zijn Het stuwmeer (2004), De hofreis (2009) en Bezweringen (2013).
Naast verhalen, romans en gedichten publiceerde Willem van Toorn ook enkele jeugdboeken, waaronder het met een Zilveren Griffel bekroonde Rooie (1991). Rooie bevat verhalen over het leven op een experimentele school in de jaren zestig waar de eigen verantwoordelijkheid en persoonlijke vrijheid van leerlingen de voornaamste uitgangspunten zijn. Op het terrein van de jeugdliteratuur was Van Toorn daarnaast actief als vertaler, onder andere van het werk van Aidan Chambers en Marilyn Sachs. Tevens werkte hij mee aan het standaardwerk over de historie van het kinderboek in België en Nederland: De hele Bibelebontse berg (1989).
Als vertaler heeft Van Toorn met name ook zijn sporen verdiend. Hij vertaalde werk uit het Engels, Duits en Italiaans van uiteenlopende auteurs als John Updike, E.L.Doctorow, Franz Kafka en Cesare Pavese. Daarnaast deed hij organisatorisch werk voor Poetry International en was hij de redacteur van Querido’s letterkundige reisgids van Nederland.
Samen met Arjen Fortuin en Hugo van Doornum publiceerde hij in 2015 onder de titel Verborgen boeken een geschiedenis van uitgeverij Querido tijdens de Tweede Wereldoorlog en de eerste jaren nadien. In hetzelfde jaar verscheen ook zijn biografie van de grondlegger van de uitgeverij, Emanuel Querido.
Van Toorns laatste roman is het in 2022 verschenen Morgenrood, zijn laatste dichtbundel kwam uit in 2020 onder de titel De dagen.
20 mei 2024
Honderdste sterfdag Jacob Israël de Haan herdacht
Op 30 juni 1924 werd Jacob Israël de Haan in Jeruzalem doodgeschoten. Daarmee kwam een abrupt eind aan het leven van de in 1881 in Smilde geboren schrijver van onder andere de romans Pijpelijntjes (1904) en Pathologieën (1908). Met dat werk was hij de eerste openlijk over homoseksualiteit schrijvende Nederlandse auteur. Maar De Haan was ook onderwijzer, socialist en een politiek bewuste Joodse man die emigreerde naar Palestina en zich uitsprak tegen ‘zionistisch machtsmisbruik’.
Zijn honderdste sterfdag is de aanleiding voor een De Haan Maand met activiteiten in diverse steden, zoals exposities, voorstellingen en lezingen. Aan het eind van de maand wordt het boek Jacob Israël de Haan in het Palestijnse labyrint (1919-1924) van Ludy Giebels gepresenteerd, dat verschijnt bij Amsterdam University Press.
13 mei 2024
Tweede Libris Literatuur Prijs voor Rob van Essen
Rob van Essen heeft voor de tweede keer de Libris Literatuur Prijs gewonnen. Juryvoorzitter Kim Putters maakte in Nieuwsuur bekend dat hij de prijs ontvangt voor zijn roman Ik kom hier nog op terug, verschenen bij Atlas Contact. Eerder won hij de prijs in 2019 met De goede zoon.
De jury vindt dat Van Essen ‘buitengewoon beeldend’ schrijft over wat zijn hoofdpersonage overkomt: ‘Het boek bevat veel absurde situaties, zoals we van deze schrijver gewend zijn, maar meer dan andere keren staat alles nu perfect in de steigers. Dit boek is van uitzonderlijke kwaliteit.’ Bij de bekendmaking van de nominaties in maart typeerde de jury de roman als ‘een zeldzaam rijk boek waarin virtuoos wordt gespeeld met verwachtingen, herinneringen en verwijzingen, met stijl, structuur en thematiek. In de kern gaat het ontroerende en verrassend humoristische Ik kom hier nog op terug over het verlangen om de werkelijkheid te beïnvloeden of zelfs naar de hand te zetten.’
Rob van Essen (1963) debuteerde in 1996 met de roman Reddend zwemmen en publiceerde sindsdien naast romans ook verhalenbundels, essays en een autobiografische kroniek. Met zijn derde roman, Kwade dagen (2002), haalde hij een eerste nominatie voor een literaire prijs (De Halewijnprijs). Sindsdien was zijn naam regelmatig te vinden op long- en shortlists van literaire prijzen, zo werd Visser (2008) genomineerd voor de Libris Literatuur Prijs. Met zijn verhalenbundel Hier wonen ook mensen (2014) werd hij de eerste winnaar van de J.M.A. Biesheuvelprijs. Het boek werd ook genomineerd voor De Gouden Boekenuil en haalde de longlist van de Libris Prijs.
Onder literatuurliefhebbers werd zijn werk dus al geruime tijd gewaardeerd, maar bij het grote publiek was zijn naam minder bekend. Met de bekroning van De goede zoon met de Libris Literatuur Prijs kwam deze aandacht voor Van Essen, die ook vertaler is en recenseert voor NRC Handelsblad, er in ruime mate. Sinds die bekroning in 2019 publiceerde Van Essen nog de verhalenbundel Een man met goede schoenen, de roman Miniapolis, de dichtbundel Alleen de warme dagen waren echt, de novelle Februari en het nu bekroonde Ik kom hier nog op terug. Aangekondigd voor juni is het ‘wandelessay’ Heen en weer.
1 mei 2024
Paul Auster overleden
De Amerikaanse auteur Paul Auster is op 77-jarige leeftijd overleden. Hij leed aan longkanker en bij het verschijnen van de roman Baumgartner in 2023 hield hij al nadrukkelijk de mogelijkheid open dat dit zijn laatste boek was.
Auster (Newark, 1947) studeerde Engels en Frans en woonde daarna enige tijd in Frankrijk. Gedichten die hij in die tijd schreef, werden na zijn terugkeer naar de VS in de jaren zeventig in twee bundels gepubliceerd. In 1982 verscheen zijn eerste prozawerk, The Invention of Solitude. Met drie beknopte, samenhangende romans die wel worden aangeduid als ‘The New York Trilogy’ brak hij in de tweede helft van de jaren tachtig internationaal door. Ook in latere werken is vaak sprake van samenhang met andere titels, onder andere door het voorkomen van gelijknamige personages.
Auster was korte tijd getrouwd met Lydia Davis, die bekendheid kreeg als schrijver. In 1982 trouwde hij met Siri Hustvedt, die vanaf de jaren negentig ook naam maakte als auteur. Begin 2023 maakte Hustvedt bekend dat bij Auster longkanker was vastgesteld.
Download leesclubtips bij Baumgartner en een uitgebreid auteursportret van Paul Auster (pdf).
24 april 2024
Sybren Poletprijs 2024 voor Lidy van Marissing
Foto: Tessa Posthuma de Boer.
De Sybren Poletprijs 2024 is toegekend aan Lidy van Marissing. De prijs wordt uitgereikt ter bekroning van het oeuvre van een Nederlandstalige auteur die schrijft en werkt in de geest van de experimentele dichter, prozaschrijver en essayist Sybren Polet (1924-2015). Met een geldbedrag van € 35.000 is de prijs een van de grotere in het Nederlandse taalgebied. Op woensdag 19 juni – de honderdste geboortedag van Sybren Polet – wordt de prijs uitgereikt tijdens een feestelijk programma rondom Van Marissings werk in De Brakke Grond te Amsterdam. Van Marissing is de derde winnaar van de prijs, eerder werd deze toegekend aan Peter Verhelst (2018) en Michael Tedja (2021).
‘De jury van de Poletprijs is zeer onder de indruk van Van Marissings oeuvre, dat het verdient om uit het rijtje neo-avant-gardisten te worden gelicht en op zijn eigen merites gelezen en herlezen moet worden. Het is het voluit waard, dit bijzondere schrijverschap dat meer dan een halve eeuw lang op een zeer vindingrijke, steeds weer nieuwe wijze getuigt van betrokkenheid, speelsheid, verwondering en nieuwsgierigheid’, aldus de jury over de laureaat.
Lidy van Marissing (Bussum, 1942) is auteur van een veelzijdig oeuvre van proza en poëzie, toneel en filmscenario’s. Ze debuteerde in 1972 met de roman Ontbinding. In 1975 volgde De omgekeerde wereld. In dezelfde tijd was Van Marissing redacteur van het avant-gardetijdschrift Raster. Samen met regisseur Frans van de Staak maakte ze de filmscripts voor Er gaat een eindeloze stoet mensen door mij heen en Op uw akkertje. Haar toneelstuk De vrouw die een rookspoor achterliet verfilmde Van de Staak in 1992 onder de titel Rooksporen. Recentelijk publiceerde ze gedichten in het tijdschrift nY. Deze gedichten zijn gebundeld in een nieuwe uitgave, getiteld de verwerping van het stilzitten, die op 19 juni 2024 verschijnt bij uitgeverij het balanseer.
8 april 2024
Expositie handgebonden ‘Sonny Boys’ in OBA
Het begint een traditie te worden: het Boekenweekgeschenk en de titel uit de CPNB-campagne Nederland Leest komen in losse katernen beschikbaar voor handboekbinders die er vervolgens naar eigen inzicht een gebonden boek van maken, waarna de inzendingen geëxposeerd worden. De Stichting Handboekbinden organiseert dit in samenwerking met de CPNB.
Van 3 mei tot en met 30 juni zijn in de centrale vestiging van de OBA in Amsterdam (Oosterdokskade 143) de werkstukken te zien die zijn gemaakt van Sonny Boy van Annejet van der Zijl, de actietitel van Nederland Leest van afgelopen jaar. Op 11 mei verzorgt historicus Danny Verbaan, in aanwezigheid van Annejet van der Zijl, in dit kader een lezing over de historie van Scheveningen en de locaties die in het boek een rol spelen.
Handboekbinders kunnen direct verder met de volgende klus: het Boekenweekgeschenk Gezinsverpakking van de familie Chabot is inmiddels in losse katernen verkrijgbaar.
8 maart 2024
Literaire sterren van de toekomst?
Het Engelse literaire tijdschrift Granta heeft er inmiddels een traditie van gemaakt: iedere tien jaar stelt dat een lijst op van de beste twintig Engelstalige auteurs van onder de veertig jaar. Naar dat voorbeeld selecteerde Marja Pruis, romanschrijver, essayist en recensent voor De Groene Amsterdammer, uit de Nederlandstalige letteren een elftal auteurs van onder de 35. Gisteravond werden hun namen onthuld tijdens een literaire avond waarop de bundel 11 onder 35 werd gepresenteerd. Hierin licht Pruis haar keuze toe, bespreekt ze het werk van de afzonderlijke auteurs en laat dit volgen door een representatief fragment uit hun werk.
De elf uitverkorenen zijn (in volgorde zoals ze in 11 onder 35 besproken worden): Nikki Dekker, Thomas Heerma van Voss, Lieke Marsman, Tom Hofland, Simone Atangana Bekono, Nadia de Vries, Lucas Rijneveld, Tobi Lakmaker, Aya Sabi, Jante Wortel en Lale Gül. De bundel 11 onder 35 is verschenen bij Uitgeverij Pluim en kost € 22,99.
Samensteller Marja Pruis staat met haar eigen recente roman Huiswerk overigens centraal in het Leesclubdossier in het eerstvolgende nummer van Boekenpost.
7 maart 2024
Nederlandse uitgave wint Gouden Letter voor best verzorgde boek
Een Nederlands boek met een Engelse titel, waarvan het ontwerp is gemaakt door de Zwitserse Jana Sofie Liebe, student aan de Rietveld Academie, is bekroond met de Gouden Letter, de hoofdprijs bij de jaarlijkse wedstrijd ‘Best Book Design from all over the World’. Het is de vijfde keer in acht jaar dat de hoofdprijs naar een Nederlandse uitgave gaat, meldt Boekblad. ‘Walking as Research Practice’ is een uitgave van Soapbox die is voortgekomen uit een conferentie aan de Universiteit van Amsterdam. Het ontwerp moet de suggestie oproepen van lezen tijdens het lopen en werd eerder al bekroond in Nederland.
Naast deze internationale bekroning maakte de Nederlandse stichting De Best Verzorgde Boeken de jaarlijkse selectie bekend van 33 titels die meedingen naar de titel Best Verzorgde Boek van dit jaar. Uitverkoren zijn onder andere de roman Tosca van Maud Vanhauwaert (uitgave van Das Mag) en het kinderboek Manie Schaafijs van Zindzi Zevenbergen (uitgave van De Harmonie). Met vijf titels op de lijst is Jap Sam Books de best vertegenwoordigde uitgeverij. De hele selectie is hier te zien.
In het najaar staande uitverkoren titels centraal in de jaarlijkse tentoonstelling De Best Verzorgde Boeken in het Stedelijk Museum Amsterdam.
6 maart 2024
Boekenweek in het Literatuurmuseum
Op 16 maart start de 89e editie van de Boekenweek, met als thema ‘Bij ons in de familie’. Natuurlijk sluit het Literatuurmuseum in Den Haag bij dit thema aan met een expositie, onder de noemer ‘Schrijvende families’.
Uiteraard belicht de tentoonstelling de familie Chabot, verantwoordelijk voor het Boekenweekgeschenk dit jaar, en bekende schrijvende familieleden als Gerard Reve en zijn broer Karel, die beiden de P.C. Hooft-prijs wonnen (zie foto). Minder bekend is wellicht Jeanne Reyneke van Stuwe, die altijd in de schaduw stond van haar echtgenoot, dichter Willem Kloos. Zelf was ze echter een bestsellerauteur met onder andere de vijfdelige cyclus Roman van Vrouwenleven op haar naam. En de Haagse Jan Nowee schreef een van de bekendste kinderboekenseries in naoorlogs Nederland, over Bob Stanhope, alias Arendsoog, en zijn vriend Witte Veder. Als hij op 57-jarige leeftijd onverwacht overlijdt, neemt zijn zoon Paul het stokje over.
Het zijn enkele voorbeelden van de elf verhalen die aan bod komen in deze tentoonstelling. De andere families zijn: Abel J. en Judith Herzberg, de broers Heeresma, Remco Campert en zijn vader Jan, Lodewijk van Deyssel en zijn vader en zus, Ed. Hoornik en zijn schoonzonen J. Bernlef en K. Schippers, Margo Antink en haar man Carel Scharten (zie foto), Margo Minco en Bert Voeten.
14 februari 2024
Nederlandse Boekhandelsprijs voor Frank Nellen
De roman De onzichtbaren van Frank Nellen is door boekverkopers bekroond met de Nederlandse Boekhandelsprijs. Deze prijs is bedoeld voor een Nederlandstalig boek dat in de ogen van boekverkopers meer aandacht verdient. Dat betekent niet dat De onzichtbaren, Nellens tweede roman, geen aandacht heeft gehad: er verschenen diverse goede recensies, het boek scoorde hoog in eindejaarslijstjes en staat inmiddels op de longlist van de Libris Literatuur Prijs. Vanwege de bekroning met de Boekhandelsprijs wordt van de roman een speciale editie gemaakt die met een grote advertentiecampagne onder de aandacht wordt gebracht.
De onzichtbaren speelt in Oekraïne in de jaren zeventig, tachtig en negentig en beschrijft de herinneringen van verteller Dani aan zijn vriendschap met Pavel, die bovenkomen als hij in 1994 de stem van Pavel op de radio hoort, na bijna vijf jaar geen contact meer gehad te hebben met hem. Maar de roman beschrijft ook indrukwekkend hoe het er aan toe ging in Oekraïne toen dat nog onder controle stond van de Sovjet Unie en tijdens het uiteenvallen daarvan in de jaren daarna.
Frank Nellen is behalve schrijver ook jurist en econoom. Hij geeft les aan de universiteit in Maastricht en werkt als fiscalist. In 2019 debuteerde hij met de roman Land van dadels en prinsen, die eveneens goed ontvangen werd in de pers. Beide boeken verschenen bij uitgeverij Hollands Diep.
6 februari 2024
Walter Van den Broeck overleden
Op 5 februari is de Vlaamse auteur Walter Van den Broeck overleden op 82-jarige leeftijd. Hij schreef een groot aantal prozawerken en toneelstukken, voor werk in beide genres kreeg hij de driejaarlijkse Staatsprijs, later Prijs van de Vlaamse Gemeenschap geheten.
Van den Broeck debuteerde in 1967 met de in eigen beheer uitgegeven roman De troonopvolger. Van de talrijke werken die volgden werden vooral het toneelstuk Groenten uit Balen (1972, in 2011 verfilmd), zijn roman Brief aan Boudewijn (1980) en de vierdelige romancyclus Het beleg van Laken (1985, 1989, 1991, 1992) zeer bekend. In 2023 verscheen zijn laatste roman, De lastige liefde.
Voor later dit jaar was al een biografie van Van den Broeck aangekondigd onder de titel Thuiskomen, geschreven door Jos Borré.
Op de site van de VRT een uitgebreide pagina, met videomateriaal, naar aanleiding van het overlijden van Van den Broeck.
3 februari 2024
De Gouden Ganzenveer voor Babs Gons
Dichter des Vaderlands Babs Gons ontvangt dit jaar De Gouden Ganzenveer, de jaarlijkse onderscheiding voor iemand die een belangrijke bijdrage heeft geleverd aan de Nederlandse geschreven taal of taalcultuur.
De prijs wordt Gons toegekend voor ‘haar jarenlange inzet voor de groei en ontwikkeling van spoken word als literair genre in Nederland’. In de toelichting op de bekroning wordt verder onder meer gezegd: ‘Haar werk kenmerkt zich door een grote maatschappelijke en menselijke betrokkenheid. Met haar bedachtzame en integere stem vertelt ze een eigen verhaal, dat bovendien waardevol is in een wereld van gepolariseerde meningen en grote woorden.’
Babs Gons krijgt de prijs op 27 mei uitgereikt.
29 januari 2024
Longlist Libris Literatuur Prijs
De longlist van de Libris Literatuur Prijs is vanochtend bekendgemaakt. Achttien titels maken nog kans. Op 11 maart volgt de shortlist van zes titels, op 13 mei weten we wie de winnaar is. In Boekenpost hadden we de afgelopen maanden leesclubdossiers rond de nu genomineerde titels van Cobi van Baars, Sacha Bronwasser en Richard Osinga.
De minst bekende namen op de longlist zijn die van Paul Gellings, die al tientallen jaren publiceert en nu is genomineerd met zijn bij Passage verschenen Terug naar de Stichtstraat, en de op Curaçao levende Elodie Heloise, van wie het bij In de Knipscheer verschenen Blauwe tomaten is geselecteerd.
De volledige longlist:
Cobi van Baars – De onbedoelden (Atlas Contact)
Sacha Bronwasser – Luister (Ambo Anthos)
Ramy El-Dardiry – Tussen morgenzee en avondland (Querido)
Rob van Essen – Ik kom hier nog op terug (Atlas Contact)
Paul Gellings – Terug naar de Stichtstraat (Passage)
Esther Gerritsen – Gebied 19 (De Geus)
Elodie Heloise – Blauwe tomaten (In de Knipscheer)
Roxane van Iperen – Dat beloof ik (Thomas Rap)
Gilles van der Loo – Café Dorian (Van Oorschot)
Renée van Marissing – Gelukkige dagen (Querido)
Marente de Moor – De schoft (Querido)
Frank Nellen – De onzichtbaren (Hollands Diep)
Richard Osinga – Munt (Wereldbibliotheek)
David Pefko – De Gebroeders Maxilari (Prometheus)
Ilja Leonard Pfeijffer – Alkibiades (De Arbeiderspers)
Caro van Thuyne – Bloedzang (Koppernik)
Maud Vanhauwaert – Tosca (Das Mag)
Tommy Wieringa – Nirwana (De Bezige Bij)
12 januari 2024
BNG Nieuwe Literatuurprijs voor Daan Heerma van Voss
Daan Heerma van Voss kreeg gisteravond de BNG Bank Literatuurprijs toegekend, Deze is bestemd voor auteurs onder de 40 jaar, die al wel twee of meer boeken hebben gepubliceerd maar nog geen grote prijs hebben gewonnen. De jury verkoos de roman Geen vaarwel vandaag van Heerma van Voss boven de boeken van Emy Koopman (Kindertrein uit Boedapest) en Vincent van Meenen (0xBlixa). Aan de prijs is een bedrag van 15.000 euro verbonden.
Ook de lezersjury (bestaande uit medewerkers van de bank) koos voor Geen vaarwel vandaag en dat leverde Heerma van Voss een verblijf van een maand in het Roland Holst-huis in Bergen op.
10 januari 2024
Mei-inoar lêze : samen lezen project van start in Friesland
In het jongste nummer van Boekenpost bespraken we het boek Even zijn wij samen meer, uitgebracht ter gelegenheid van het tienjarig bestaan van Het Lezerscollectief dat in Vlaanderen en Nederland samenleesgroepen heeft opgericht, geïnspireerd door de ‘Shared Reading-methode’ van de Britse Jane Davids.
Diezelfde aanpak vormt de inspiratiebron voor het project Mei-inoar lêze (Samen lezen) dat op 17 januari start in Friesland, een initiatief van Leeuwarden UNESCO City of Literature, de Culturele Apotheek en bibliotheken en boekhandels in de provincie. De afgelopen maanden zijn 25 leesbegeleiders getraind in de Britse methodiek om met de groepen aan de slag te gaan.
Mei-inoar lêze is samen genieten van mooie romanfragmenten, pakkende verhalen en bijzondere gedichten, en met elkaar praten over wat de teksten zoal oproepen aan gedachten, gevoelens en ervaringen. Het is een manier om gesprekken op gang te brengen en persoonlijke herinneringen naar boven te halen. Samen genieten van verhalen verrijkt het alledaagse leven.
Mei-inoar lêze is geen klassieke leesclub. De teksten worden ter plekke uitgedeeld en hardop voorgelezen. De gratis toegankelijke bijeenkomsten vinden iedere week of eens in de twee weken plaats, afhankelijk van de locatie. Lezers zijn vrij om iedere bijeenkomst aan te schuiven of slechts een of een paar keer. De eerste bijeenkomst vindt plaats in Leeuwarden en tot de zomer zijn er regelmatig bijeenkomsten in Grou, Burgum, Drachten, Heerenveen, Joure, Harlingen, Bolsward, Wommels en Holwerd. Data en tijden zijn te vinden op de site van Leeuwarden City of Literature.
20 december 2023
P.C. Hooft-prijs voor Astrid Lampe
De P.C. Hooft-prijs 2024, bestemd voor poëzie, is toegekend aan Astrid Lampe (1955), voor haar oeuvre dat tot nu toe bestaat uit dertien bundels. De jury die de in mei volgend jaar uit te reiken prijs toekende, typeert haar als ‘een van de meest eigenzinnige en genereuze dichters van onze tijd’. Al sinds haar voor de C. Buddingh’-prijs genomineerde debuutbundel Rib (1997) stelt Lampe in haar gedichten prangende vragen over klimaat, lichamelijkheid en digitalisering: ‘Lampe’s oog – en vooral ook oor – voor de invloed van digitale technologie op economie, klimaat en genderverhoudingen vallen op in haar oeuvre (…). Ze heeft de poëzie beïnvloed van veel jongere dichters in het Nederlands taalgebied.’
Lampe zegt in het persbericht over de toekenning over haar werk: ‘In gedichten geef ik geen eensluidend antwoord op alle moeilijke vragen van deze tijd. Het gaat ook niet om meningen, want juist ambiguïteit vind ik heel belangrijk. Als ik me ergens kwaad om maak en dat verwerk in een gedicht, dan merk ik dat vanzelf ook de andere kant van het verhaal aan bod komt. Een gedicht kan op meer manieren worden gelezen. Dat haalt de angel uit de polarisatie. Poëzie leent zich ervoor om pijnpunten aan te stippen, maar geeft mentaal ook ongelooflijk veel ruimte. Er is zoveel onverteerbaars op de wereld. Poëzie helpt, net als andere kunstvormen, om toch te blijven ademen en mentaal ruimte te vinden om met die grote crises om te gaan.’
Lampes bundel Spuit je ralkleur (2005) werd bekroond met de Ida Gerhardt Poëzieprijs en de Schrijversprijs der Brabantse Letteren, de bundels De sok weer aan (2000) en De memen van Lara (2002) werden genomineerd voor de VSB Poëzieprijs. Haar meest recente bundel is het in 2021 verschenen Tulpenwodka.
Website Astrid Lampe met enkele gedichten uit Tulpenwodka.
Recensies van Tulpenwodka en Rouw met diertjes (2013) op Meander Magazine.
12 december 2023
Arjen Fortuin gaat biografie van Louis Paul Boon schrijven
Arjen Fortuin gaat een biografie schrijven van Louis Paul Boon, kondigt De Arbeiderspers vandaag aan. Hij is een verklaard bewonderaar van Boons werk sinds hij als middelbare scholier diens roman Abel Gholaerts las en vervolgens verslingerd raakte aan Boons oeuvre, waarover hij eerder meermaals publiceerde in diverse media. Fortuin verwacht de biografie uiterlijk in mei 2029 te kunnen publiceren, ter gelegenheid van de 50ste sterfdag van Boon.
Fortuin publiceerde in 2016 de biografie van Geert van Oorschot en eerder dit jaar verscheen onder de titel men moet zijn biografie van Gerrit Kouwenaar. In een toelichting zegt hij over zijn nieuwe project: ‘Louis Paul Boon was mijn eerste en grootste literaire liefde. Mij zo uitgebreid in zijn leven en werk mogen verdiepen is als het uitkomen van een droom. Ik verheug mij er buitengewoon op om mij in Boon te verliezen – en vervolgens weer terug te vinden. Ik ben mij er daarbij bewust van dat ik zeer schatplichtig ben aan de grote hoeveelheid Boon-onderzoek die de afgelopen decennia is gedaan, in het bijzonder bij het Louis Paul Boon Documentatiecentrum.’
De biografie van Fortuin komt overigens niet in de plaats van de al langer aangekondigde biografie van Kris Humbeeck, onder wiens leiding de uitgave van het Verzameld werk van Boon gestalte heeft gekregen. Ook deze biografie zal bij De Arbeiderspers verschijnen.
4 december 2023
Marion Bloem 50 jaar schrijver
Foto: Ivan Wolffers.
Op 13 december organiseert De Arbeiderspers in samenwerking met de Stichting Literaire Activiteiten Amsterdam en theater De Balie een avond ter gelegenheid van het feit dat Marion Bloem 50 jaar schrijver is.
Na in de jaren 70 enkele jeugdboeken gepubliceerd te hebben, maakte ze in 1983 naam met haar autobiografische roman Geen gewoon Indisch meisje. Vervolgen daar op verschenen in 2012 (Een meisje van honderd) en 2022 (Meisjes uit het dorp. In 2022 werd haar oeuvre bekroond met de Constantijn Huygensprijs.
Tijdens de jubileumavond zal Marion Bloem voordragen uit haar werk, muzikaal begeleid door zangeres en bassiste Doraly Vermeulen. Literatuurwetenschapper Maaike Meijer geeft een lezing over het werk van Marion Bloem en met diverse gasten wordt gesproken over de ontwikkeling van de ‘Indische’ letteren in Nederland.
In Boekenpost 185 vertelde Marion Bloem eerder dit jaar over haar favoriete boek.
24 november 2023
Haagse Literatuurprijzen toegekend
Nadat eerder dit jaar al bekendgemaakt was dat de Constantijn Huygens-prijs voor een heel oeuvre was toegekend aan Anjet Daanje, zijn gisteren in het radioprogramma Kunststof ook de winnaars van de overige Haagse Literatuurprijzen onthuld.
De F. Bordewijk-prijs voor de beste roman gaat naar Tomas Lieske voor Niets dat hier hemelt dat de jury omschrijft als een ‘fascinerend hoogtepunt’ in zijn rijke oeuvre.
Rozalie HIrs krijgt de Jan Campert-prijs voor poëzie voor haar bundel Ecologica. De schrijfster lijkt, volgens de jury, met deze bundel de poëzie een nieuwe opdracht te geven: de taal teruggeven aan de met ondergang bedreigde natuur.
De tweejaarlijkse Nienke van Hichtum-prijs voor jeugdboeken is voor De jongen die van de wereld hield van Tjibbe Veldkamp, door de jury getypeerd als een ‘magistraal verhaal in poëtisch heldere taal’ waarin een klassiek romantisch thema ‘verrassend origineel is uitgewerkt’.
De prijzen worden uitgereikt op 21 januari 2024 tijdens het Internationaal Literatuurfestival Writers Unlimited in Den Haag.
9 november 2023
Jan Vantoortelboom wint Boekenbon Literatuurprijs
De Boekenbon Literatuurprijs van dit jaar is toegekend aan Jan Vantoortelboom voor zijn roman Mauk, verschenen bij Atlas Contact. De jury verkoos deze roman boven de eveneens genomineerde boeken van Saskia De Coster, Roxane van Iperen, Tiemen Hiemstra en Richard Osinga.
Bij de prijsuitreiking zei juryvoorzitter Ingrid van Engelshoven: ‘Mauk bevat geen woord te veel en tóch word je gegrepen door de rijkdom van de taal. ‘De hoofdpersoon gebruikt de verbeelding om zijn trauma’s het hoofd te bieden. Daarbij weet je als lezer soms niet wat echt is, en wat verbeelding.’ De jury prijst de ‘loepzuidere stijl’ en prachtige compositie van de roman. Bij de bekendmaking van de nominaties noemde de jury Mauk al ‘een verbluffend literair portret van een getraumatiseerde zeventiger die wordt achtervolgd door zijn jeugdherinneringen’.
Mauk begint met een oude man, de titelfiguur, die op zijn sterfbed bij het raam ligt. In een kort interview op de website van zegt Vantoortelboom dat hij besloot tot het schrijven van het boek toen hij zijn vader, in de nacht voor diens euthanasie, in een ziekenhuisbed zag liggen. Vantoortelboom bleef die laatste nacht bij zijn vader. ‘In het halfduister zie ik dat mijn vader rechtop in bed zit. Hij ziet dat ik wakker ben, heft zijn hand op en zwaait naar me. Daarna ging hij weer liggen.’
Jan Vantoortelboom (1975) groeide op in het West-Vlaamse Elverdinge. Hij studeerde Germaanse Filologie in Gent en Dublin en werkte als docent Engels in Zeeland, waar hij woont. Mauk is zijn zesde roman. Hij debuteerde in 2011 met De verzonken jongen, dat onder andere werd bekroond met de Vlaamse Bronzen Uil voor het beste debuut. De opvolger Meester Mitraillette (2014) werd in De Wereld Draait Door uitgeroepen tot Boek van de Maand. Zijn derde roman, De man die haast had (2015) werd bekroond met de Zeeuwse Boekenprijs. Nadien verschenen nog De drager (2017) en Jagersmaan (2019).
Vantoortelboom is naast het schrijven ook actief als begeleider van beginnende auteurs, via onder andere workshops en manuscriptbeoordeling.
30 oktober 2023
Heel Nederland Leest Sonny Boy
De jaarlijkse CPNB-campagne in november, Nederland Leest, heet vanaf dit jaar Heel Nederland Leest. Het boek dat bibliotheken gratis verspreiden onder leden en niet-leden is Sonny Boy van Annejet van der Zijl.
In ons novembernummer vind je een artikel over de campagne. Op de speciale Sonny Boy-pagina op de site staat een uitgebreid auteursportret van Annejet van der Zijl, aangevuld naar weblinks met achtergronden bij het boek.
De campagne is bedoeld om mensen met elkaar in gesprek te brengen rond een boek. Heel veel bibliotheken organiseren activiteiten en uiteraard gaat Annejet van der Zijl ook op tournee. Meelezen in digitale leesclubs, georganiseerd per provincie, kan op de site van Hebban/ Heel Nederland Leest.
Wie zich bezighoudt met boekbinden maakt aanstaand weekend bij een bezoek aan de Boekambachtbeurs in Leiden kans op losse katernen van de uitgave van Sonny Boy. Op beide dagen kunnen de eerste 400 bezoekers van de beurs deze krijgen.
20 oktober 2023
Wessel te Gussinklo overleden
Vandaag is bekend geworden dat auteur Wessel te Gussinklo op 18 oktober is overleden, op 82-jarige leeftijd.
Zijn grootste bekendheid dankt hij aan de cyclus van vier romans rond het personage Ewout Meyster, De verboden tuin,De opdracht, De hoogstapelaar en Op weg naar de Hartz, waarvan de laatste twee werden bekroond met respectievelijk de Bookspot Literatuurprijs en de Boekenbon Literatuurprijs. In de eerste fase van zijn schrijverschap had hij naam gemaakt met zijn debuutroman De koperen tuin (1986) en het in 1995 verschenen De opdracht. Zijn werk verscheen in eerste instantie bij Meulenhoff, vanaf 2014 bij uitgeverij Koppernik.
Bibliografie Wessel te Gussinklo
1986 De verboden tuin (roman). Amsterdam, J.M. Meulenhoff
1995 Het engeltje (novelle). Amsterdam, J.M. Meulenhoff. In 2018 opnieuw verschenen bij Koppernik.
1995 De opdracht (roman). Amsterdam, J.M. Meulenhoff. In 2016 opnieuw verschenen bij uitgeverij Koppernik.
1998 Heimwee naar de DDR en andere vrolijke vertellingen (verhalen). Amsterdam, J.M. Meulenhoff.
2003 Aangeraakt door goden (autobiografie). Querido. Opnieuw uitgebracht in 2023 door Koppernik.
2008 Palestina als adderkluwen (essays). Meulenhoff.
2014 Zeer helder licht (roman). Koppernik.
2015 Wij zullen aan God gelijk zijn en voor eeuwig bestaan (essay). Koppernik.
2016 Vijf sterren voor de gaarkeuken (essays). Koppernik.
2017 De weergekeerde bloem (roman). Koppernik.
2019 De hoogstapelaar (roman). Koppernik.
2020 Op weg naar de Hartz (roman). Koppernik.
2022 De expeditie (roman). Gevolgd door Het meesterwerk (autobiografie). Koppernik.
5 oktober 2023
Nobelprijs toegekend aan Noor Jon Fosse
De Nobelprijs voor Literatuur van dit jaar is toegekend aan de Noorse auteur Jon Fosse ‘voor zijn vernieuwende toneelstukken en proza waarin hij het onzegbare een stem geeft’.
Fosse was een van de grote favorieten dit jaar. Veel van zijn werk is bij ons in vertaling verschenen bij uitgeverij Oevers. Daar verschijnt komende week ook een nieuw boek, Een schitterend wit.
Informatie over Fosse en zijn boeken op de site van Oevers
Engelstalige biografie en bibliografie op de site van de Nobelprijs
5 oktober 2023
Drie nominaties voor de Eline van Haarenprijs
De jury van de Eline van Haarenprijs 2023, bestemd voor een bundel van een vrouwelijke dichter onder de 35 jaar, heeft drie titels genomineerd voor de op 10 december uit te reiken prijs, waaraan een bedrag van 1250 euro is verbonden.
De genomineerde bundels zijn:
In mijn mand van Lieke Marsman (uitgeverij Pluim)
Mijn dochter draagt een steen van Lilian Zielstra (uitgeverij Passage)
De grom uit de hond halen van Iduna Paalman (uitgeverij Querido).
Een eervolle vermelding kreeg Wat nu het licht dat binnenvalt van Siel Verhanneman, verschenen bij De Arbeiderspers.
De prijs is door uitgeverij Conserve ingesteld ter nagedachtenis van Eline van Haaren, die in februari 1983 op 29-jarige leeftijd overleed aan de ziekte van Non Hodgkin. In december 1983 verscheen haar bundel Leef de dag postuum, als eerste uitgave van uitgeverij Conserve, waarbij sindsdien 600 titels zijn verschenen.
Ter gelegenheid van het veertigjarig bestaan van uitgeverij Conserve is op zondagmiddag 10 december vanaf 14.30 uur de prijsuitreiking in de Lounge van Hotel Merlet in Schoorl, waar de drie genomineerden zullen voorlezen. Daarnaast treden zanger Robert Valter met gitarist Leo Maubach en singer-songwriter Bert van Baar op. Juryvoorzitter Margriet Brandsma maakt dan bekend wie de winnares wordt van de zevende Eline van Haarenprijs. In de jury hebben verder Anna Enquist, Neeltje Maria Min en Elly de Waard zitting.
Eerdere prijswinnaars waren in 2008 Ester Naomi Perquin met Servetten Halfstok (Van Oorschot) en Dichteres des Vaderlands 2017-2019, in 2013 Kira Wuck met Finse meisjes (Podium) en Mieke van Zonneveld met Leger (De Bezige Bij).
28 september 2023
Vijf nominaties voor de Boekenbon Literatuurprijs
Vijf romans, geen non-fictie. Twee vrouwelijke auteurs, drie mannelijke. Een debutant, twee Vlaamse auteurs (van wie er een in Nederland woont). Vijf boeken, verschenen bij vier verschillende uitgevers. Dit is de shortlist van de Boekenbon Literatuurprijs 2023:
Saskia de Coster, Net echt (verschenen bij Das Mag)
Tiemen Hiemstra, W. (debuutroman, eveneens verschenen bij Das Mag)
Roxane van Iperen, Dat beloof ik (uitgave van Thomas Rap)
Richard Osinga, Munt (uitgave van Wereldbibliotheek)
Jan Vantoortelboom, Mauk (gepubliceerd bij Atlas Contact)
Wat deze vijf boeken gemeenschappelijk hebben is volgens juryvoorzitter Ingrid van Engelshoven ‘dat ze erin slagen de lezer te verleiden om de eigen blik te bevragen, of dat nu gaat over vriendschap, geweld tegen kinderen, kolonialisme, of het hedendaagse gezin. Daarbij maakt de telkens geheel eigen stijl van de auteurs elk boek tot een onvergetelijke beleving van de kracht van taal.’
De winnaar van de Boekenbon Literatuurprijs wordt op 9 november bekendgemaakt.
26 september 2023
Boekenweek 2024 over ‘familie’, geschenk door de familie Chabot
Onder de noemer ‘Bij ons in de familie’ staat het familieleven centraal tijdens de Boekenweek van volgend jaar (16-24 maart). En de familie Chabot levert de speciale Boekenweekuitgaven van de CPNB. Het Boekenweekgeschenk is een gezamenlijk product van Bart Chabot, zijn drie al als schrijvers bekende zonen Splinter, Sebastiaan en Maurits, en zijn echtgenote Yolanda en jongste zoon Storm. Onder de auteursnaam De Chabotten maken zij het geschenk dat de titel Gezinsverpakking draagt. Op het omslag, ontworpen door Marlene Dumas, zien we Bril, de overleden hond van de Chabotten.
Het voormalige Boekenweekessay wordt vanaf 2024 vervangen door een themaboek van de Boekenweek. Daarvoor is een beroep gedaan op pater familias Bart: onder de titel Ooievaarsblues verschijnt een bloemlezing van oude en nieuwe poëzie van hem rond het voor Chabot ‘onontkoombare en centrale thema’ familie en gezinsleven. Het omslagontwerp voor deze uitgave is van Anton Corbijn.
Het Boekenweekgeschenk is gedurende de Boekenweek een cadeau van de boekhandel bij aankoop van tenminste 15 euro aan boeken. De dichtbundel kost 5 euro.
25 september 2023
Paul Van Ostaijen leidde dubbelleven tijdens Eerste Wereldoorlog
In het Vlaamse blad Knack stelt Kevin Absillis, hoogleraar Nederlandstalige literatuur in Antwerpen, dat Paul Van Ostaijen tijdens de Eerste Wereldoorlog tientallen artikelen schreef voor het Duitsgezinde dagblad De Antwerpsche Courant. De dichter schreef deze onder diverse pseudoniemen en volgens Absillis blijkt uit de politieke commentaren die Van Ostaijen schreef dat hij ‘naarmate de oorlog vorderde alsmaar hoger op de barricaden kroop voor de Vlaamse zelfstandigheid, het ideaal dat de activisten met de steun van de Duitsers nastreefden’.
Volgens de hoogleraar verklaart dit ook waarom Van Ostaijen tegen het eind van de oorlog naar Duitsland vluchtte. Tot nu toe werd aangenomen dat de dichter vervolging vreesde omdat hij in 1917 op een manifestatie de Belgische kardinaal Mercier had uitgejouwd.
22 september 2023
Twee debuten op shortlist Booker Prize
Twee Ierse, twee Amerikaanse, een Canadese en een Engelse auteur hebben de shortlist gehaald voor de Booker Prize van dit jaar. Genomineerd zijn de Ieren Paul Lynch met Prophet Song en Paul Murray met The Bee Sting, de Canadese Sarah Bernstein met Study for Obedience, de Britse debutante Chetna Maroo met Western Line, de Amerikaan Paul Harding met This Other Eden en zijn debuterende landgenoot Jonathan Escoffery met If I Survive You.
De roman van Harding verschijnt op 3 oktober bij Querido in vertaling onder de titel Dit andere paradijs.
Op 26 november wordt de winnaar bekendgemaakt.
17 september 2023
Boekverfilmingen op het Nederlands Film Festival
Tijdens het Nederlands Film Festival dat van 22 tot en met 29 september in Utrecht wordt gehouden, zijn enkele nieuwe boekverfilmingen te zien. Van Vlaamse makelij zijn Het smelt, naar het debuut van Lize Spit, en WIL, naar de roman van Jeroen Olyslaegers.
Bekijk op YouTube de trailers van respectievelijk Het smelt en WIL.
A Letter From Helga is een IJslandse film, gebaseerd op de roman van Bergsveinn Birgisson die bij ons is verschenen onder de titel Antwoord aan Helga. Deze is op het festival te zien omdat er diverse Nederlanders aan hebben meegewerkt.
Het festival wordt afgesloten met de verfilming van Jaap Robbens roman Zomervacht (trailer).
12 september 2023
Dichter des Vaderlands op tournee met 1000 dichters
Op zondag 24 september wordt Babs Gons in Utrecht geïnstalleerd als Dichter des Vaderlands. Dat is tevens het startsein voor een twee weken durende tournee van Gons door Nederland en Vlaanderen, samen met 1000 andere dichters. De poëziekaravaan ‘1000 Dichters’ verplaatst zich elke dag per tourbus naar een andere stad, om op 7 oktober weer terug te komen in Utrecht. Daar vindt dan de 40ste editie van De Nacht van de Poëzie plaats.
De afgelopen maanden hebben meer dan 1000 dichters uit het hele land zich opgegeven. De jongste deelnemer is 10, de oudste 86 en er wordt voorgelezen in twintig verschillende talen en dialecten, naast het Nederlands in o.a. het Hebreeuws, Arabisch, Turks, Italiaans, het Heëlesj, Venloos, Walchers en het Westerkwartiers. Bij elke tourdag zijn er ook voordrachten van dichters die in het verleden op De Nacht van de Poëzie stonden, zoals Vrouwkje Tuinman, Anne Vegter, Ted van Lieshout, Ingmar Heytze en Lévi Weemoedt.
Muzikale en theatrale entr’actes worden verzorgd door onder meer Broeder Dieleman, Meindert Talma, Pete Wu, Esohe Weyden, Kush Band, Robin Scherpen, Gerson Main en Ma’MaQueen. In veel steden zijn buitengewone dichters (mensen met een verstandelijke beperking en niet aangeboren hersenletsel) en ambassadeurs via Special Arts van de partij.
1000 Dichters, de Nacht van de Poëzie on tour is te zien in Utrecht, Haarlem, Almere, Meppel, Zwolle, Harlingen, Groningen, Eindhoven, Arnhem, Maastricht, Middelburg, Antwerpen en Rotterdam. Alle optredens zijn gratis toegankelijk en bovendien online per livestream te volgen via de 1000 Dichters pagina van het Internationaal Literatuur Festival Utrecht (ILFU)
5 september 2023
Europese Literatuurprijs voor Claire-Louise Bennett en vertalers Karina van Santen en Martine Vosmaer
De Europese Literatuurprijs (ELP), een bekroning voor de beste hedendaagse roman die het voorgaande jaar in Nederlandse vertaling is verschenen, is toegekend aan de in Ierland wonende Claire-Louise Bennett voor haar roman Kassa 19 (Checkout 19). Haar Nederlandse vertalers Karina van Santen en Martine Vosmaer delen in de eer en het prijzengeld. Dit vertalersduo is daarmee voor de tweede keer winnaar van de ELP, na de bekroning van de roman Lente van Ali Smith in 2020.4 september 2023
Expositie Foto’s uit Sunny Home
Maarten Biesheuvel schreef in 1983 het beroemde verhaal ‘Reis door mijn kamer’. Daarin schrijft hij: “Ik zal u door mijn kamer laten reizen tot het u duizelt! Ik zal u mijn kamer beschrijven precies zoals hij is, opdat mensen over duizend jaar weten hoe een kamer anno 1983 in Leiden, Nederland, eruitzag.”4 september 2023
Forugh Karimi wint Hebban Debuutprijs
De moeders van Mahipar van Forugh Karimi (verschenen bij Meridiaan Uitgevers), is gisteravond bekroond met de Hebban Debuutprijs 2023. Dit gebeurde tijdens het Debutantenbal in Sociëteit De Kring in Amsterdam. Forugh Karimi kreeg de prijs en een cheque van 2500 euro uit handen van Maarten Kooijman (links op de foto), directeur van hoofdsponsor leesbrillenmerk Looplabb. De jury, voorgezeten door Marjolein Hordijk van Bibliotheek Nijmegen (rechts), typeert dit debuut als volgt: ‘een schrijnend en genuanceerd beeld van de eenzaamheid en machteloosheid van vluchtelingen. Karimi verdient een groot lezerspubliek, zij prikkelt de lezer met een wrang, maar liefdevol familieverhaal.’