Zomerspecial Boek & Lezer (Boekenpost 192)

Jacqueline Smit en Ingrid Meurs zijn de eigenaren van Orlando, een uitgeverij met een herkenbaar fonds van vrouwelijke auteurs, grotendeels ondergebracht in drie series. Zij komen uitgebreid aan het woord in het openingsartikel van deze uitgave. ‘Dit fonds is niet trendgevoelig, het is wie wij zijn.’

Het Leesclubdossier in deze special is gewijd aan Frank Nellen en zijn roman De onzichtbaren. Met dit in september 2023 verschenen boek schreef hij zichzelf in de kijker. Er verschenen lovende recensies, de roman kreeg de Boekhandelsprijs, werd genomineerd voor de E. du Perronprijs en stond op de shortlist van de Libris Literatuurprijs 2024. In het dossier een uitgebreid interview, een analyse en discussietips voor bespreking van de roman in een leesclub.

Verder in dit nummer:

– Als er één persoon is die het boekenvak op een beslissende manier vernieuwd heeft, dan is dat wel de Venetiaan Aldus Manutius (ca. 1451-1515). Alle hedendaagse boekenvakkers staan, of ze zich dat nu bewust zijn of niet, op de schouders van deze reus, vindt voormalig boekverkoper en ex-uitgever Maarten Asscher die in dit nummer een uitgebreid portret schetst van deze grote innovator van het boekenvak.

– De laatste jaren verschijnen regelmatig natuurdagboeken. Ook menige krant kent een natuurrubriek en op internet zijn ze amper te tellen. Kennelijk voorzien ze in een verlangen naar stilte, troost en verwondering. Het natuurdagboek verhaalt over een wereld om je in terug te trekken. Het genre heeft al een lange geschiedenis, Wim Huijser beschouwt het nader.

– Een portret van boekhandel Het Colofon in Arnhem, die in 2014 de deuren opende. Een boekhandel waar veel dingen nét een beetje anders gaan. Dat anders zit hem onder andere in de eigendomsconstructie (een coöperatie die draait in een BV) en de bredere missie die Het Colofon voor de boekhandel ziet weggelegd als ‘cultureel aanjager’ in de stad. Zo organiseert Het Colofon samen met COC Gelderland bijeenkomsten om belangstellenden voor lhbti+-leesclubs bij elkaar te brengen. ‘Als boekhandel willen we pal staan voor mensen die het moeilijk hebben’, zegt mede-eigenaar Walter Jansen. ‘Met de nare internationale ontwikkelingen als het gaat om bedreigende wetgeving, maar ook geweldsincidenten in Nederland willen we onze nek graag uitsteken voor lhbti+-ers, zonder meteen activistisch te worden.’

– Daarnaast het wellicht laatste interview met Willem van Toorn, die op 31 mei overleed. Ter gelegenheid van de honderdste sterfdag van Franz Kafka schreef hij Kafka voor beginners en vertaalde hij brieven van de beroemde auteur, die verschenen onder de titel Ik moet u zo ontzettend veel schrijven.

En ook nog:

– Leesclubtips bij Dag van Michael Cunningham en In het oog van Marijke Schermer.

– Op de ‘Klassiekerpagina’s’ vertelt Daan Heerma van Voss over zijn persoonlijke klassieker: de roman Lichtjaren van James Salter.

– Ovidius op een voetstuk in Sulmona.

– Daan Stoffelsen, boekverkoper bij Athenaeum, over het ontwikkelen van een contentstrategie voor de winkel en de rol van de boekverkoper daarbij.

– De afscheidsexpositie van Aad Meinderts, scheidend directeur van het Literatuurmuseum.

– Plus de columns van Wim Hazeu, Wim Huijser en René Hesselink en natuurlijk de agenda van beurzen en markten.

Dit nummer bestellen

Een greep uit recent verschenen nummers:

Boekenpost 191
– Leesclubdossier Marja Pruis, Huiswerk.
– Een nieuwe start voor Biografieportaal.nl, de website die sinds 2012 aan de weg timmert en nu een nieuwe weg inslaat.
– Portret van het ‘Rotterdamsch Leeskabinet’, een bibliotheek met een naam die tot de verbeelding spreekt. In gedachten rijzen hoge plafonds op, met daaronder rijen goedgevulde boekenkasten en mahoniehouten leestafels met bureaulampjes. De naam stamt uit 1859, het jaar van de oprichting.
– Marjoleine Molenaar, directiesecretaris bij de Bibliotheek Rotterdam, is gefascineerd door de heftige controverses die boeken al eeuwenlang oproepen. Ze schreef Verboden boeken, een boek dat boven alles zijn lezers aanspoort om na te denken over de achterliggende redenen van een verbod. Achterin haar boek nam Molenaar gespreksvragen op, in de hoop dat haar lezers in leesclubs of ander verband erover doorpraten. Want: ‘Het ene verbod is het andere niet.’
– Ton Kok is zeer bekend binnen de Nederlandse antiquarenwereld. Hij was (mede-)eigenaar van antiquariaat A. Kok en Zn. in Amsterdam, van veilinghuis Van Gendt Book Auctions én voorzitter van beroepsorganisatie NVvA. Zijn belevenissen in het vak, die hij jarenlang opschreef voor Boekenpost, zijn nu voor de tweede keer gebundeld. In een interview kijkt hij terug op zijn loopbaan.

Boekenpost 190
– Leesclubdossier Jan Vantoortelboom, Mauk.
– ‘Sensitivity readers’: waarom schakelen uitgevers deze door critici als ‘overgevoelige moraalridders’ of zelfs ‘taalfascisten’ weggezette lezers in? En waarom praten ze daar liever niet over?
– Stichting Desiderata, genootschap voor boekenvrienden: de boekenliefde spat er van af.
– Een aparte vorm van boekenliefde: verzameldrift. Naar aanleiding van de correspondentie tussen Dik van der Meulen en Alexander Reeuwijk, verschenen onder de titel Mesjogge bezitsdrang, verdiept Wim Huijser zich in wat ‘boekengekken’ beweegt.
– Jeanette Winterson over haar klassieker: Onzichtbare steden van Italo Calvino.

Boekenpost 189
– Leesclubdossier Richard Osinga, Munt.
– Peter Paul de Baar over zijn biografie van Theo Thijssen.
– Gesprek met literair vertaler Engels Barbara de Lange, bekroond met de Letterenfonds Vertaalprijs als bekroning van haar hele vertaaloeuvre.
– Benedict Wells over de roman die voor hem een klassieker is: Laat me nooit alleen van Nobelprijswinnaar Kazuo Ishiguro.

Boekenpost 188
– Leesclubdossier Cobi van Baars, De onbedoelden.
– Pocketreeksen die kwamen en gingen en de Rainbow Pockets die 40 jaar bestaan.
– Donald Niedekker over zijn klassieker: de poëzie van de Zweeds-Finse Edith Södergran.
– De Alkenaer in Alkmaar: een antiquariaat dat inmiddels ook cultureel podium en leescafé is.

Boekenpost 187
– Leesclubdossier Laura van der Haar, De kuil.
– Genieten van poëzie hoef je als lezer niet alleen te doen van de pagina of van een beeldscherm. Steeds vaker zijn gedichten of dichtregels te zien in de openbare ruimte, zowel in de natuur als in de vorm van muurgedichten in de stad. In dit nummer een uitgebreid artikel over dit onderwerp.
– Een reportage over het Nederlands Steendrukmuseum in Valkenswaard vertelt hoe belangrijk de uitvinding van de lithografie (steendruk) is geweest voor de huidige lezer.

Meer over eerder verschenen nummers.